In een kaarslicht warme sfeer werd 8 november de val van de Berlijnse muur in de Grote kerk herdacht. Vele positieve reacties van de bezoekers en een lovend krant artikel van Algemeen Dagblad  getuigen deze geslaagde avond.

De internationale bijeenkomst van dit jaar was gewijd aan de val van de Berlijnse muur, het symbool van de grote scheidslijn tussen de twee economische – en maatschappij systemen in Europa. Deze scheidslijn moest met geweld in stand worden gehouden en werd in 1989 van de een op de andere dag feestelijk afgebroken. Iedereen nam er een stukje mee nar huis en dat wast het dan.

Ik denk dat we met onze herdenking hebben kunnen laten zien wat de betekenis van de opheffing van de tweedeling is ook in Beverwijk. Paulien zei de dag daarna: “Ik ben blij dat ik ben gekomen en niet voor de tv ben blijven hangen om de officiële grote gebeurtenissen in Berlijn te volgen. Want tijdens de herdenking in de Grote Kerk werd me heel duidelijk waar het allemaal om ging.”

Hoe zag de herdenking er uit?

Vier beeldende kunstenaars hebben er aan meegewerkt door werk te exposeren dat een verbinding heeft met het thema van de avond.

Van de Tsjechische tekenaar Marie Zemanova was werk te zien. Miniatuurtjes uit de tijd van de koude oorlog. Haar naam zoek je tevergeefs op het internet. Zij tekende anoniem, wilde niets te maken met wat voor vorm van censuur en staatscontrole dan ook. Zij wilde niet dat de staat zich met haar tekeningen bemoeide.

De statements van mensen die iets met de tweedeling te maken hadden. Een man die in 1968 een Tsjechische trouwde en wat dit allemaal tot gevolg had. Een Bulgaarse schrijfster die nu in deze regio woont en waarvan nu een nieuw boek is uitgekomen “Dansen op de muur”.  Een herkenbaar en actueel boek waarbij het niet alleen om wat er in 1989 precies gebeurde gaat, maar ook hoe Bulgaren de afgelopen 25  jaar ervoeren. Onder twee verschillende systemen , is het ”Lood om oud ijzer?”.  Een statement van iemand die al vijftig jaar eigenlijk in beide delen van Europa leeft. En dan ook de statements van mensen uit dorpen en steden waarmee de IJmond nauwe relaties onderhoudt. Die uit Guben en Ströbeck. Heel indrukwekkend was het gewone verhaal van Renate die de dag na de val van de muur West Duitsland introk en in de grensplaats Bad Harzburg  terecht kwam. Je kon een speld horen vallen.

De gitarist Serge Héman met Russische voorouders bespeelde de balalaika. En aan het eind van de avod speelde het Bas Kisjes kwartet heel toepasselijk een nieuwe bewerking van De Nieuwe Wereld, de 9^e symfonie van Antonin Dvorak: “Uit de Nieuwe Wereld”. Als je de systemen opblaast komt er wel een nieuwe wereld. Of heeft één van de twee werelden in 1989 gewonnen? In de statements werden daar wel vragen bij gesteld of dat wel zo was.

Mooi om te zien wat je voor een dergelijke herdenking in Beverwijk bij elkaar kunt sprokkelen. Volgend jaar kunnen we met de statements zeker verder met dit thema.

Een klein voorbeeld van de miniaturen van Maria Zemanova, gemaakt met de techniek van het Pointillisme. De gemiddeld afmetingen zijn 8cm x 12cm en kleiner.